In elke leeftijdsfase kunnen hormonen je voor flinke uitdagingen stellen. Acne of opvliegers, menstruatiepijn, schildklierproblemen, PCOS of ongewenste kinderloosheid, het lijkt wel een levenslange hormonale achtbaan voor veel vrouwen.
Toch is de oplossing voor hormonale problemen vaak niet om direct met je hormonen te gaan werken, maar om te zorgen dat de steunpilaren van je hormoongezondheid stevig staan. Vaak komen je hormonen dan vanzelf in balans.
Hoe je jezelf van die basis voor een goede hormoonbalans op elke leeftijd verzekert leggen we je hier uit.
Kijk verder dan je hormonen
Veel vrouwen zoeken bij hormoongedoe hun toevlucht tot supplementen die direct op de hormoonbalans werken, zoals fyto-oestrogenen of bio-identieke hormonen in de overgang en vitex agnus castus bij PMS.
Als zwanger worden niet vanzelf gaat is er tegenwoordig gelukkig een scala aan technieken beschikbaar om de kans op een zwangerschap te vergroten.
Maar eigenlijk zou je voor je direct met je hormonen bezig gaat, eerst een paar stappen terug doen en kijken naar de 3 basisvoorwaarden voor een gezonde hormoonbalans.
De basis van je hormoonbalans bestaat uit 3 bouwstenen:
- De gezondheid van je cellen
- Je darmgezondheid
- En een goed afgesteld immuunsysteem
Klinkt groot en vaag, vind je niet? We maken het praktisch en duidelijk voor je:
Gezonde cellen zijn de basis voor je hormoonbalans
Je lichaam bestaat uit cellen, een soort legosteentjes die leven maken. Iedere cel in je lichaam is onder andere uit omega 3- en omega 6-vetzuren opgebouwd. Deze vetten maakt je lichaam niet zelf aan: je moet ze binnenkrijgen uit je eten. Omega 3 (uit bijvoorbeeld vette vis, zeevruchten, walnoten, chia- en lijnzaad) zorgt ervoor dat je lichaam ontstekingen kan remmen.
Omega 6 vind je bijvoorbeeld in pakjes & zakjes, chips, koekjes, pindakaas, plantaardige boter, mayonaise en andere sauzen. Een beetje omega 6 hebben je cellen nodig, maar teveel werkt ontstekingsbevorderend. De juiste verhouding tussen omega 3 en omega 6 is dus erg belangrijk.
De meeste mensen krijgen echter veel te veel omega 6 en veel te weinig omega 3 binnen – ook als ze een supplement met visolie of algenolie gebruiken. Die disbalans zorgt ervoor dat je permanent in de ontstekingsstand staat. Daarom zien we een goede omega 3-/omega 6-balans als een van de hoekstenen van je (hormoon-)gezondheid.
Je darmen en je hormonen
Een andere hoeksteen van je gezondheid zijn je darmen. “Alle ziekte begint in de darmen” schreef Hippocrates – de grondlegger van de westerse geneeskunde – bijna 2500 jaar geleden al. Daar blijkt hij gelijk in te hebben: onderzoekers kunnen nu bijna elke ziekte linken aan je darmen.
In de dunne, maar vooral in de dikke darm bevinden zich triljoenen micro-organismen, de darmflora. Ze wegen bij elkaar zo’n 2 kilo, net zoveel als je hersenen, en worden samen het darmmicrobioom genoemd.
Die dierentuin in je buik regelt niet alleen je spijsvertering, maar is ook onmisbaar voor een goed werkend immuunsysteem, gezonde botten, spieren en huid, een goed energieniveau én om je hormonen in balans te houden.
Leaky gut is real
Je darmmicrobioom bevat altijd wat slechte darmflora, maar als het goed is worden die in bedwang gehouden door de gezonde darmbacteriën. Die goede darmflora zorgt er ook voor dat de cellen van je darmwand strak tegen elkaar aanstaan door middel van een soort schuifdeurtjes: tight junctions.
Die schuifdeurtjes gaan gericht open om voedingsstoffen in je bloedbaan te brengen. Maar vaak zijn deze schuifdeurtjes beschadigd door de afvalstoffen van slechte darmflora, maar ook door stress, gluten, alcohol, bestrijdingsmiddelen en uitlaatgassen.
Je darm is dan verhoogd doorlaatbaar (‘leaky gut’) waardoor te grote, nog niet volledig verteerde moleculen uit voeding buiten je darmen en in je bloedbaan terechtkomen.
Leaky gut en je immuunsysteem
Omdat je meerdere keren per dag eet, wordt bij een leaky gut je immuunsysteem voortdurend gealarmeerd dat er gevaarlijke stoffen zijn aangetroffen die aangevallen moeten worden.
In jouw geval misschien ook als het om gezonde voeding als broccoli, kiwi of lijnzaad gaat. Of om ongevaarlijke stofjes als huisstofmijt, kattenharen of pollen. Elk immuunsysteem reageert weer anders.
De ontstekingsstofjes die je immuunsysteem aanmaakt om de stoffen waarvan zij denkt dat ze gevaarlijk zijn aan te vallen zorgen op den duur voor chronische ontstekingen en allergische reacties.
Die chronische ontstekingen zorgen weer voor vermoeidheid, eczeem, astma, allergische reacties, hoofdpijn, auto-immuunziekten en – je raadt het al – hormonale problemen.
Darmbacteriën en hormonen
Een andere manier waarop leaky gut invloed kan hebben op je hormoonbalans is door de darmbacteriën te verstoren die oestrogenen omzetten van schadelijke naar beschermende vormen van oestrogeen.
Disbalans in je oestrogeenhuishouding kan invloed hebben op je kans om borstkanker na de menopauze te ontwikkelen. Daarnaast wordt het in verband gebracht met PMS, overgewicht en pijnlijke borsten.
Ook je mentale gezondheid wordt beïnvloed door je darmen: een verstoord microbioom wordt in verband gebracht met angststoornissen, depressie, schizofrenie en autisme.
Begrijpelijk als je bedenkt dat 90% van de neurotransmitter serotonine – belangrijk voor tal van processen in je lichaam maar vooral bekend als ‘happy hormone’ – wordt aangemaakt in je darm.
Hormonen en je immuunsysteem
Hormonen die uit balans zijn gaan vaak gepaard met een immuunsysteem wat ‘in paniek’ is. Belangrijke redenen voor die paniekmodus hebben we hierboven al aangestipt:
- Je cellen staan in de ontstekingsstand en je immuunsysteem is daardoor overactief door een verkeerde verhouding van omega 3- en omega 6-vetzuren
- Je hebt een leaky gut waardoor je voortdurend ontstekingsstoffen aanmaakt met als gevolg fysieke en mentale onrust
- Je zit in een vicieuze cirkel van immuunreacties (ook op ‘ongevaarlijke’ dingen) en de irritatie en schade die dat weer oplevert voor je darmen en je hele systeem
Die voortdurende overactiviteit van je energieverslindende immuunsysteem zorgt voor vermoeidheid. Want als je energie steeds verbruikt wordt voor een afweerreactie op bijvoorbeeld gluten, vanille of ei, dan is de kans groot dat je slecht slaapt, niet uitgeslapen wakker wordt, geen zin hebt in sporten, seks en werk.
Daarom is het van belang op te sporen waar je op reageert. Zo geef je je immuunsysteem rust zodat het weer goed kan gaan functioneren.
Rust in je lijf en je hormonen in balans
Wat kan je nou doen om je hormonen in balans te krijgen?
Wat de kip en wat het ei is – darmflora, celgezondheid, immuunsysteem? – is vaak moeilijk te achterhalen en ook eigenlijk niet zo interessant voor het oplossen van hormonale problemen. Deze oorzaken hangen namelijk allemaal met elkaar samen en beïnvloeden elkaar onderling.
Je krijgt je hormonen dus ook niet in balans door één van deze oorzaken aan te pakken, maar door ze allemaal tegelijk op te sporen en te verbeteren. Want pas als je de voeding waar jij op reageert weglaat kan je immuunsysteem tot rust komen. Daarmee draai je de kraan dicht en kunnen je darmen zich eindelijk gaan herstellen.
Voor dat herstel hebben je darmen aanvoer van de juiste voedingsstoffen en prebiotische vezels nodig, en ook die zijn voor elk individu verschillend. Deze puzzelstukjes – die er voor iedereen anders uitzien – worden zichtbaar door de Reset.
Met de Reset helpen we je in 3 maanden je gezondheid te transformeren en te resetten. We gaan op zoek naar oorzaken en oplossingen voor de échte, onderliggende oorzaak van je hormonen die uit balans zijn.
We streven ernaar je waar mogelijk quick fixes en tegelijkertijd langdurige verandering te geven door je te laten zien hoe je je eigen voedingskundige en expert op het gebied van je eigen lichaam kunt worden. Zodat je daarna altijd ZELF kunt zien wat er nodig is om je gezondheid en energie te verbeteren.
